Sudan Ordusu ile güçlü bir paramiliter grup arasında günlerdir süren gerginliğin ardından Sudan’ın başkenti Hartum’da ağır silah sesleri ve patlamalar duyuldu.
Sudan’ın Hartum’un merkezindeki ordu karargahı ve savunma bakanlığı ile cumhurbaşkanlığı sarayı ve havaalanı çevresinde silahlı saldırı ve patlamalar meydana geldi.
Şehrin çeşitli yerlerinden duman sütunları yükseldi ve askerler sokaklara konuşlandırıldı. Topçu mübadeleleri şehri sallarken sivillerin saklanmak için koştuğu görüldü.
RSF’den yapılan açıklamada, “Hızlı Destek Güçleri, Cumartesi günü ordudan büyük bir gücün Hartum’daki Soba’daki kamplara girmesi ve oradaki paramiliterleri kuşatması ile şaşırdı” dedi.
Ordu, “Her türlü ağır ve hafif silahla kapsamlı bir saldırı başlattı” denildi.
Ancak Sudan ordusunun bir sözcüsü, paramiliter birliklerin askeri üslere saldırdığını söyledi.
Tanıkların verdiği bilgiye göre RSF, ordunun üslerinden birini kuşattığını ve ağır silahlarla ateş açtığını söyledi.
Silah sesleri, ordu ile güçlü RSF arasında günlerdir süren ve bir çatışmayla ilgili endişeleri artıran gerginliğin ardından geldi.
Silah sesinin kaynağı Reuters tarafından hemen doğrulanamadı. Başkentte panik içinde koşan insanlar görüldü.
Kuvvetler arasındaki uçurum ordunun RSF’nin son hareketlerinin koordinasyon olmadan yapıldığını ve yasa dışı olduğunu söylemesiyle su yüzüne çıktı.
RSF tarafından yapılan bir açıklamada, ordunun eylemlerini “Kaba saldırı” olarak nitelendirdi ve kınanması çağrısında bulundu. RSF’nin onları bilgilendirmek için yerel ve uluslararası arabulucularla temasa geçtiğini söyledi.
İki güç arasındaki bir çatışma, zaten ekonomik çöküntü ve aşiret şiddetinin alevlenmesiyle uğraşan geniş bir ülkede uzun süreli çatışmalara neden olabilir.
Sudan’da tansiyonun tırmanması, ordu ile HDK arasında “Askeri güvenlik reformu” konusunda yaşanan bir dizi anlaşmazlığın ardından geldi.
Neler Oldu ?
HDK’nin tamamen orduya entegrasyonuyla tek ve milli bir ordu kurulması ve ordunun da ticari ve siyasi faaliyetleri bırakıp kışlaya çekilmesi gibi maddeleri kapsayan güvenlik reformu, 2021’den bu yana süren yönetim krizi ve asker-sivil anlaşmazlığını çözmek için 5 Aralık 2022’de imzalanan çerçeve anlaşmanın en önemli maddeleri arasında yer alıyor.
Sudan Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, HDK’nin mevcut yapısının değiştirilerek orduya katılması konusunda ısrarla açıklamalar yaparken HDK Komutanı Orgeneral Muhammed Hamdan Dagalu da entegrasyona karşı çıkmadıklarını ancak bunun tamamen sivil bir yönetimin çatısı altında gerçekleşmesini istediklerini ifade ediyor.
HDK, eski rejim döneminde Darfur’da isyancılara karşı savaşmak, sınırları korumak ve asayişi sağlamak amacıyla milis yapılanma şeklinde oluşturuldu. 2013’te Güvenlik ve İstihbarat Teşkilatına bağlanan HDK’nin on binlerce mensubu bulunuyor.
Sudan ordusu, “paralel ordu” gibi hareket eden HDK mensuplarının başkent ve bazı şehirlerdeki hareketliliğinin ve bazı mevkilerde konuşlanmasının güvenlik riski ve tehdidini artırdığını, bunun ordunun izni dışında yapılan kanunsuz bir eylem olduğunu açıklamıştı.
HDK ise ordunun parçası olarak yasa gereği rutin görevlerini yerine getirdiklerini, orduyla tam bir koordinasyon ve uyum içinde çalıştıklarını ileri sürerek iddiaları reddetmişti…
